Ouderen stimuleren om thuis in beweging te blijven.
Ouderen stimuleren om thuis in beweging te blijven, dat is de insteek van het programma Blijf Actief Thuis. Verschillende wijkteams van Meander zetten deze nieuwe werkwijze in. Waar mogelijk laten verpleegkundigen, verzorgenden, helpenden en huishoudelijke hulpen hun klanten dingen (weer) zelf doen. Dat varieert van kleine huishoudelijke klusjes tot wassen en aankleden, eventueel met hulpmiddelen
Of er een verschil is met acht jaar geleden, toen huishoudelijke hulp AnneMarie Lemaire voor het eerst kwam? “Nee, eigenlijk niet”, is de eerste reactie van Elisabeth Bodelier. Om daar later in het gesprek op
terug te komen. “We zijn nu samen bezig. Als AnneMarie stofzuigt, stof ik de kastjes. Dat is veel gezelliger, zo samen bezig zijn. En ja, dat ik die dingen weer doe, geeft mij een voldaan gevoel.”
“Het is gezelliger om samen het huishouden te doen”
AnneMarie zit erbij en knikt instemmend. Ze komt één keer in de week in huize Bodelier. “Meneer was ziek en mevrouw was overbelast geraakt. Vanaf het eerste moment was er een klik met het echtpaar. Hij speelde viool, zij zong in een koor. Zelf speelde ik in een harmonie, dus er was altijd genoeg gespreksstof. Na het overlijden van meneer ben ik gebleven, omdat mevrouw hulpbehoevend is. Ze kan het huishouden niet alleen draaien. Voorheen kwam ik dan binnen en nam ik het hele huishouden over, ook de lichtere klusjes. Dat doe ik nu dus niet meer. Ik stimuleer haar om dingen zelf te doen, omdat het goed is als ze in beweging blijft. Haar spieren worden zo sterker, het vergroot haar zelfstandigheid en zelfredzaamheid.” Elisabeth Bodelier is het daar mee eens. “Ik vind het goed”, zegt ze.
Training
AnneMarie is een van de huishoudelijke hulpen van Meander Hulp Thuis die het trainingsprogramma Blijf Actief Thuis volgden. Tijdens bijeenkomsten en praktijkopdrachten leerde ze hoe ze klanten kan motiveren om meer zelf te doen. En hoe ze hen daarin kan begeleiden. Ook meerdere verpleegkundigen en verzorgenden volgden de training, zoals wijkverpleegkundige Nadine Klinkers. “Ik kijk eerst naar de mogelijkheden van de klant in plaats van naar beperkingen. Wat kan iemand nog zelf als het bijvoorbeeld gaat om douchen en aan- en uitkleden”, vertelt ze. “Mensen zeggen al snel: ‘ik kan niks meer’. Maar vaak gaat achter die opmerking een behoefte aan aandacht schuil. Ik laat mensen dan toch zelf beginnen en zeg: ‘doe maar alsof ik er niet ben’. Vaak kunnen mensen meer dan ze zelf denken. Of lukt het beter door bepaalde hulpmiddelen te gebruiken. Ik heb het vertrouwen van klanten echt zien groeien. Sommigen hebben op een gegeven moment zelfs geen hulp meer nodig! En het werk wordt er leuker door. Ik houd nu meer tijd over voor een gesprekje.”
Enthousiast
Nadine en AnneMarie zijn allebei ronduit enthousiast over de werkwijze. “Ik hoop dat we dit Meander breed gaan doen, want het bevordert de zelfredzaamheid van mensen echt”, klinkt het eensgezind. Met dat doel werd het programma ook ontwikkeld, vertelt promovendus Teuni Rooijackers van de Academische Werkplaats Ouderenzorg Limburg (AWO-L). Hierin werken Limburgse ouderenzorgorganisaties samen met de universiteit en het onderwijs aan het verbeteren van de ouderenzorg. “Veel beweegprogramma’s voor ouderen bestaan uit wekelijkse oefensessies in groepjes. Blijf Actief Thuis sluit beter aan bij de wens van ouderen om meer te bewegen tijdens dagelijkse activiteiten”, vertelt ze. “In Blijf Actief Thuis draait het om het zoeken naar de juiste balans: wat kan de klant zelf en wat doet de thuiszorg? Zorgverleners kiezen nu vaker voor ‘zorgen dat’ in plaats van ‘zorgen voor’.” Teuni doet onder andere onderzoek naar de uitvoerbaarheid en effecten van het programma: hoe passen medewerkers de werkwijze toe? En gaan ouderen inderdaad meer bewegen? “Later dit jaar volgt de uitkomst van het onderzoek”, besluit Teuni. •
“Ik kijk eerst naar de mogelijkheden van de klant in plaats van naar de beperkingen”
Fotografie Anne Jannes.
