Hoe het écht is voor onze zorgverleners. Twee collega’s vertellen over hun indringende ervaringen.
Dat corona soms akelig dichtbij komt, hebben ze ervaren in zorgcentrum Vroenhof. Inmiddels is een deel van de bewoners gevaccineerd en is de locatie sinds eind januari weer corona-vrij, maar dat was een aantal maanden geleden anders. Twee collega’s vertellen over hun indringende ervaringen.
“Nee, het is niet mijn beroep om mensen steeds te zien sterven.”
Silvana Pelzer– Verzorgende in opleiding
Werkzaam op de transferafdeling van Vroenhof te Kerkrade
In het begin dacht ze nog dat die tweede golf er niet zou komen. Zelfs toen haar eigen opa in april stierf aan corona was ze er nog altijd rustig onder. Tot het op haar afdeling terecht kwam.“Toen piepte ik wel anders”, blikt Silvana terug. “We zagen in korte tijd veel bewoners ziek worden, snel achteruitgaan en zelfs overlijden. We voelden ons hierin ontzettend machteloos, het ging soms zo snel. Je probeert altijd een band op te bouwen met mensen, ook als ze binnenkomen in hun allerlaatste levensfase, dat maakt geen verschil. Het is belangrijk om in hun laatste uren, weken of maanden al hun wensen te vervullen en er echt te zijn. Het enige wat je iemand nog kunt geven is een fijne afsluiting. Dus dat proberen we ook echt.”
Een van de bewoners was langdurig terminaal. Silvana vervolgt: “Het zal me altijd bijblijven dat ik ’s ochtends voor mijn dienst nog even bij hem langs ging.
Toen ik aankwam zag ik de familie zitten, ik wist meteen hoe laat het was. Daar stond ik dan in mijn jas, met koffie inmijn handen. Ik voelde me zo opgelaten, maar de familie vond het juist heel lief en betrokken dat ik eerst nog bij hun vader langs ging. Het deed zoveel met me om daar dan aan te komen, net opdat moment, midden in hun verdriet, terwijl hij net gestorven was. Ondanks de steun van collega’s en leidinggevende krijg je deze opstapelende situaties gewoon niet snel genoeg verwerkt.”
Silvana werkt normaal gesproken 24 uur, maar dat is de laatste tijd ook wel eens 32 of 40. De zieke bewoners waren zo wisselend in hun ziekte dat het ieder moment kon wijzigen. “Soms kwam je binnen en dacht je hoe kan iemand zo snel ziek worden? Dat deed echt veel pijn. In mijn omgeving zei iemand ‘ja, maar dat is toch je beroep’. Nee, dit is echt niet mijn beroep. Ik werk niet in een mortuarium of uitvaartcentrum. De ene week lach en grap je nog met een bewoner, de week erna is die persoon er niet meer. Op den duur begon ik er echt tegenop te zien. Als het maar niet in mijn shift gebeurt, dacht ik. Ik voelde me zo machteloos en gefrustreerd.”
“Als ik mensen dan hoor zeggen ‘die corona stelt niet veel voor’, dan word ik ook echt boos. Kom maar eens bij ons kijken en ervaar wat wij de afgelopen maanden hebben meegemaakt.”
Het geluid van de appgroep van het werk herkent Silvana meteen. “We schreven geen namen in verband met privacy maar hoefden nooit te raden wie er achteruit gegaan was. De veerkracht om daarmee om te blijven gaan ebde weg. Als ik mensen dan hoor zeggen ‘die corona stelt niet veel voor’, dan word ik ook echt boos. Kom maar eens bij ons kijken en ervaar wat wij de afgelopen maanden hebben meegemaakt.”
“Ik ben een mens, ik heb gevoel”
Angeline Schuurman – Verzorgende IG / Gespecialiseerde Verzorgende PsychogeriatrieWerkzaam op de transferafdeling van Vroenhof te Kerkrade
Ruim 27 jaar werkt ze als verzorgende IG in de zorg en ze kan oprecht zeggen dat dit het zwaarste jaar was dat ze ooit heeft meegemaakt. “Het coronavirus heeft niet alleen een enorme impact op onze afdeling, maar ook op mij. Ik ben een mens, ik heb gevoel, de dingen die we gezien hebben waren echt heftig”, aldus Angeline.
Angeline herinnert zich nog goed hoe het begon. “Onze bewoners met dementie gingen ineens heel ander gedrag vertonen. Ze werden bijvoorbeeld heel agressief terwijl ze normaal heel lief waren. We hadden meteen door ‘hier klopt iets niet’. De uitslag van hun testen waren dan ook coronapositief, ze bleken a-typische symptomen te hebben. De koorts en verkoudheidsklachten volgden daarna pas.”
Personeel viel uit. Angeline, die tevens de planning doet, wist op een gegeven moment niet meer hoe ze de reguliere bezetting nog kon voorzien. “We liepen echt op onze tenen en hebben onszelf gepusht om door te gaan. Ook het ophalen van overledenen verliep anders dan normaal. Er werden beschermingsmaatregelen genomen die echt niet fijn waren. Wij vonden het onze verantwoordelijkheid om daar bij te blijven - we laten een bewoner nooit alleen op zo’n moment - maar het heeft wel impact.”
Op het werk komt ze de dag nog enigszins door op adrenaline - vechten en overleven - maar thuis komt de echte klap. Angeline: “Na zo’n lange periode weet het thuisfront ook niet meer hoe ze je nog kunnen opvangen, ook zij zijn coronamoe en voelen de oneindigheid en daarnaast weten ze ook gewoon niet hoe het is om hier steeds doorheen te moeten.”
“Het thuisfront weet vaak ook niet meer hoe ze me kunnen opvangen.”
Elke avond voor het slapen gaan, mediteert Angeline met een kalmerende geur, maar dat is niet voldoende. “Onze leidinggevende biedt mogelijkheden om dit een plek te geven, onder andere met Meander Coaching. In gesprek gaan is nodig om te ventileren en dit te verwerken.
Fotografie: Anne Jannes