“Alsof mijn dochter tegenover mij in de stoel zat”
Of ze mee wilde doen aan een onderzoek met AR-videobellen? De 87-jarige Nettie Secchi hoefde daar twee jaar geleden niet lang over na te denken. “Natuurlijk”, zegt ze, “hier ben ik voorstander van.” En wat haar ervaring is? “Vooral de gesprekken met mijn dochter waren echt geweldig. Het was alsof ze tegenover mij in de stoel zat en bij mij op bezoek was.”
Dat is ook precies wat de onderzoekers met AR-videobellen (zie *) in de ouderenzorg beogen: mensen meer betekenisvolle contactmomenten met hun naasten bezorgen, zodat de kans dat zij zich eenzaam voelen afneemt. Want niet iedereen heeft familie, vrienden of partner om de hoek wonen. Wat dat betreft heeft Nettie Secchi niets te klagen, vertelt ze. Haar zoon en dochter wonen vlakbij en komen regelmatig op bezoek, evenals de kleinkinderen en vriendinnen. Maar als dat niet lukt, is AR-videobellen volgens haar een heel goed alternatief. “Al gingen de gesprekken met mijn zoon niet zo goed, want het geluid en het beeld haperden toen”, vertelt ze.
Beeld en geluid
Zo gaat het deze woensdag ook bij de 86-jarige Mia Schiprowski, die via AR-videobellen contact heeft met haar zieke schoondochter. Die zit thuis op de bank, maar is op het scherm waar Mia Schiprowski naar kijkt in de stoel tegenover haar geprogrammeerd. Dat kan, omdat bij haar zoon en schoondochter de benodigde apparatuur is geplaatst. Het vergt wel enige handigheid om daarmee om te kunnen gaan. Zo blijkt het geluid te verbeteren als de schoondochter een andere ingang voor een van de kabeltjes kiest. Toch wordt het geluid niet optimaal. Ook zweven er pixels in het beeld, rondom de gestalte van de schoondochter. Mia Schiprowski vindt het allemaal niet zo prettig en na tien minuten wordt het gesprek beëindigd. “We zullen dit doorgeven aan de onderzoekers. Dit is de reden waarom we al in zo’n vroeg stadium testen. Door zoveel mogelijk gebruikersinzichten te verzamelen, kunnen we nagaan of het ontwerp voldoet aan de behoeften. En daar waar nodig kunnen we het ontwerp laten verbeteren”, zegt Fanny Klasens.
Zorg ontlasten
Er valt nog wel het een en ander te verbeteren aan de techniek, vinden zij en haar collega Danique Doff-Sotta. Ze zijn allebei verzorgende IG en zetten zich in voor innovatie in de zorg. Want, zo zeggen ze, nieuwe technieken kunnen de zorg ontlasten en vergroten juist vaak de kwaliteit van zorg. Zij testten het AR-videobellen met bewoners van de afdelingen waar ze werken. De eerste gesprekken voerden zij zelf met de bewoners, in Heereveld. Fanny deed dat met bewoners die lichamelijke klachten hebben, Danique met bewoners van een afdeling voor mensen met dementie. Met diezelfde bewoners voerden ze ook ‘traditionele’ gesprekken via Teams. Vooral de testronde met AR-videobellen in eigen huis verliep succesvol, vertellen ze. “Ik belde via Teams met een echtpaar en moest echt heel veel vragen stellen om ze een beetje aan het praten te krijgen. Ze waren ook snel afgeleid. Met AR-videobellen verliep het gesprek met dit echtpaar juist heel soepel; ik hoefde alleen nog af en toe ‘ja’ te zeggen. Het contact met hun zoon via AR-videobellen ging eveneens goed; er werd veel gelachen in dat gesprek. Ook bij andere mensen heb ik gezien dat ze het ARvideobellen het prettigst vonden. En dat goede gevoel blijft de hele dag hangen”, vertelt Fanny.
Aanraken
“Mensen met dementie kunnen er rustiger van worden en vinden het vaak leuk”, vult Danique aan. “Een enkele keer brengt het wel onrust. Zo was er een bewoner die niet goed begreep wanneer hij zijn dochter mocht bellen. Die kon niet wachten en werd er juist heel onrustig van. Maar hier staan veel positieve ervaringen tegenover, dus wat mij betreft wordt het verder ontwikkeld. Als het lukt om de kwaliteit van het geluid en beeld te verbeteren, is het een supersysteem. Ik denk dat het inderdaad kan helpen tegen eenzaamheid. Zeker als het lukt om het AR-bellen te combineren met het gebruik van de sleeve, die mensen het gevoel geeft dat ze aangeraakt worden.” Een van de sleeves wordt nu verder ontwikkeld, mede op basis van de tests die met Nettie Secchi werden gedaan. “Dat was heel mooi”, glimlacht die. “Alsof mijn dochter mij over mijn arm wreef en bij me was.” •
“Dat was heel mooi, alsof mijn dochter mij over mijn arm wreef en bij me was”
*Onderzoek naar inzet van AR-videobellen Sinds de coronapandemie heeft videobellen een hoge vlucht genomen: met je PC of tablet aanschuiven voor een Teams-gesprek is inmiddels helemaal ingeburgerd. AR-videobellen is een techniek die verder gaat. Met AR (Augmented Reality) voeg je iets van de realiteit toe aan het beeld: zo kun je met een camera en een webcam bijvoorbeeld een beeld creëren waarin het lijkt alsof de ander tegenover jou in de kamer zit. Onderzoeksorganisatie TNO onderzoekt sinds enkele jaren samen met MeanderGroep de mogelijkheden van AR-videobellen. Zo werd de techniek door twee zorgverleners (Fanny Klasens en Danique Doff-Sotta) uitgetest in Wijkzorgcentrum Heereveld in Landgraaf. Zij voerden zowel via Teams als AR-videobellen gesprekken met bewoners. Ook werden bij een bewoonster zogeheten door de TU Delft ontwikkelde sleeves uitgetest; een band die bijvoorbeeld over de arm wordt geschoven en die je op afstand kunt activeren; het lijkt dan alsof je wordt aangeraakt. Tot slot werd het AR-videobelsysteem uitgetest met bewoners en hun naasten thuis. Volgens de onderzoekers heeft AR-videobellen duidelijk meerwaarde, maar is ook sprake van verbeterpunten. Zij gaan de techniek verder ontwikkelen en hopen het AR-videobellen uiteindelijk in meer wijkzorgcentra en verpleeghuizen te kunnen introduceren.
